We lezen 1 Korintiërs 13: 1-13. In het voorgaande hoofdstuk van deze brief van Paulus aan de gemeente in Korinthe gaat het erom de gemeente als een organisch geheel te zien: één lichaam, waarin alle delen hun eigen rol en functie hebben, maar in totale lotsverbondenheid met elkaar functioneren. Het is Paulus’ ideaalbeeld van de kerk.
In hoofdstuk 13 wijst Paulus op de weg van de liefde, namelijk als dé manier om de gemeente op te bouwen. In de kerk draait het om harmonie en onderlinge liefde. Paulus zet een ideaalbeeld neer van de gemeente en van de weg van de liefde die haar, de kerk, bij uitstek opbouwt.
[toon_gerelateerd id=”20903″]
Aardiger voor elkaar zijn
Nu, zo’n ruime 1900 jaar na bovenstaande, is de Stichting Ideële Reclame een campagne begonnen rondom het thema #doeslief. Inclusief hashtag. Oftewel het hekje voor het woord doeslief. Lekker modern en bij de tijd. In de campagne wordt opgeroepen om aardiger naar elkaar toe te zijn. Om niet meer te bumperkleven, de caissière te negeren of om anderen uit te schelden. Het is een oproep om aardiger te zijn en zo Nederland een beetje mooier te maken. Leefbaarder.
Blijkbaar was toentertijd nodig dat de brief aan de Korintiërs geschreven werd. Als alles koek en ei was, als er vreedzaam en gelukkig naast elkaar en met elkaar geleefd werd had de gemeente vast een ander schrijven ontvangen. Ook toen al was de oproep: doe eens lief.
En ook vandaag de dag is het (weer) nodig. #Doeslief. Acht letters. Je zou er de meest korte weergave van de brief van Paulus in kunnen zien. Hoe willen we als gemeente zijn? Hoe willen we, binnen en buiten de kerk, als samenleving met elkaar omgaan? Hoe verdraagzaam willen en moeten wij zelf zijn?
Democratie koesteren, nooit meer dictatuur
Het deed me denken aan een tweetal bezoeken. Het eerste bezoek betrof het Europese Parlement in Straatburg. Wie het gebouw van buiten bekijkt ziet dat het zogenaamd “niet af” is. Via de architectuur van het gebouw wordt benadrukt dat democratie altijd om werkzaamheden vraagt. Een democratie is nooit af; er zal altijd aan gewerkt moeten worden. Zo welkom als de site van het parlement had opgeroepen voor een bezoek, zo lastig werd onze komst gevonden, leek wel. Van de rondleiding zelf was ik onder de indruk. Zoveel stoelen, in het hart van de democratie. Van de macht ook. Het einde, in de catacombe van het gebouw, was zoals het begin. Vervreemdend. Niet onvriendelijk. Maar evenmin bijdragend aan een warmer gevoel voor ‘Europa’.
Het tweede bezoek lag op ongeveer een uur rijden van Straatsburg: het Franse Natzwiller. In de bossen bij Natzwiller (of Natzweiler, de Duitse schrijfwijze) ligt het enige Duitse concentratiekamp van Frankrijk. Het kamp lag bij een steengroeve waar de gevangenen dwangarbeid moesten verrichten. In de kleine gaskamer die bij het kamp hoorde werden geen gevangenen vergast, maar joden die werden aangevoerd uit Auschwitz. Hun lijken en lichaamsdelen waren bestemd voor het anatomisch museum dat ingericht moest worden bij de medische faculteit van Straatsburg. Medische experimenten werden ook uitgevoerd op eveneens van elders aangevoerde ‘zigeuners’. Een klein en voor velen een onbekend concentratiekamp, maar daarom nog niet minder gruwelijk.
En daar, op die plek, omgeven door mist en nevel, werd mij weer duidelijk wat het belang is van een verenigd Europa.
Kind worden
Verdraagzaamheid. Hoeveel zijn we bereid te dragen? Kunnen we verdragen? Wanneer verwordt verdraagzaamheid tot onverschilligheid, tot wegkijken, tot conflict vermijdend gedrag? En wat maakt dat mensen kunnen ontvlammen in vernietigingsdrang? Misschien moeten we af en toe weer als een kind worden. En niet, zoals Paulus lijkt te doen, ons laten voorstaan op onze volwassen houding. Juist in het kinderlijke , ook al zijn we lang en breed volwassen, en in een zekere speelsheid kunnen we iets ervaren of ontdekken wat anders verborgen zou blijven.
Om zo, spontaan, lief te doen. Amen.
gepubliceerd op 23 mei 2019